Mua gom hàng hóa khi dịch bệnh hoành hành có bị xử phạt?

Hiện nay, tình trạng dịch bệnh viêm phổi do chủng virus Corona mới (2019-nCoV) rất bị dễ lây lan, theo khuyến cáo của các chuyên gia y tế, để ngăn ngừa lây lan bệnh dịch thì người dân nên sử dụng các sản phẩm nước rửa tay có tính sát khuẩn, sử dụng khẩu trang thường xuyên khi giao tiếp. Do vậy, điều này khiến cho một số cơ sở lợi dụng tình trạng này để thu gom hàng hoá như nước rửa tay, khẩu trang…nhằm tăng giá và kiếm lợi nhuận. Hành vi lợi dụng sự khan hiếm của hoá hoặc tạo ra sự khan hiếm của hàng hoá giả tạo trên thị trường để mua vét, gom hàng hoá nhằm thu lợi bất chính có thể sẽ bị xử phạt hành chính hoặc bị xử lý hình sự theo quy định của pháp luật. Cụ thể:

Về xử phạt hành chính:

Theo quy định tại Điều 46 Nghị định 185/2013/NĐ-CP về xử phạt vi phạm hành chính trong hoạt động thương mại, buôn bán hàng giả, hàng cấm và bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng quy định hành vi đầu cơ hàng hoá như sau:

– Phạt tiền từ 5.000.000 đồng đến 10.000.000 đồng đối với hành vi lợi dụng tình hình khan hiếm hàng hóa hoặc tạo ra sự khan hiếm hàng hóa giả tạo trên thị trường để mua vét, mua gom hàng hóa có giá trị từ 50.000.000 đồng đến dưới 100.000.000 đồng nhằm bán lại thu lợi bất chính thuộc một trong các trường hợp sau đây mà không bị truy cứu trách nhiệm hình sự.

+ Hàng hóa thuộc danh mục bình ổn giá hoặc danh mục nhà nước định giá theo quy định của pháp luật về giá;

+ Khi thị trường có biến động về cung cầu, giá cả hàng hóa do thiên tai, hỏa hoạn, dịch bệnh, chiến tranh hoặc diễn biến bất thường khác.

Hành vi nêu trên có thể bị phạt tiền từ 80 triệu đồng đến 100 triệu đồng nếu như hàng hoá có mua vét, mua gom có giá trị từ 100 triệu đồng trở lên.

Ngoài ra, đối với những cá nhân, tổ chức có hành vi này thì có sẽ bị áp dụng các hình thức phạt bổ sung như sau: Tịch thu tang vật; Tước quyền sử dụng giấy chứng nhận đủ điều kiện kinh doanh, giấy phép kinh doanh, chứng chỉ hành nghề từ 06 tháng đến 12 tháng đối với hành vi vi phạm quy định nêu trên trong trường hợp vi phạm nhiều lần hoặc tái phạm; Đình chỉ hoạt động kinh doanh hàng hóa vi phạm từ 06 tháng đến 12 tháng đối với hành vi vi phạm quy định tại Điều này trong trường hợp vi phạm nhiều lần hoặc tái phạm.

Về xử lý hình sự:

Theo quy định tại Điều 196 Bộ luật Hình sự năm 2015 được sửa dổi, bổ sung vởi khoản 2 Điều 2 Luật sửa đổi Bộ luật Hình sự năm 2017 có quy định:

Người nào lợi dụng tình hình khan hiếm hoặc tạo ra sự khan hiếm giả tạo trong tình hình thiên tai, dịch bệnh, chiến tranh hoặc tình hình khó khăn về kinh tế mua vét hàng hóa thuộc danh mục mặt hàng bình ổn giá hoặc thuộc danh mục hàng hóa được Nhà nước định giá nhằm bán lại để thu lợi bất chính thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tiền từ 30.000.000 đồng đến 300.000.000 đồng hoặc phạt tù từ 06 tháng đến 03 năm:

a) Hàng hóa trị giá từ 500.000.000 đồng đến dưới 1.500.000.000 đồng;

b) Thu lợi bất chính từ 100.000.000 đồng đến dưới 500.000.000 đồng.

Đối với những pháp nhân thương mại phạm tội quy định nếu trên thì bị phạt tiền từ 300.000.000 đồng đến 1.000.000.000 đồng.

Đối với cá nhân, mức phạt có thể từ 07 năm đến 15 năm tù nếu như đối với hàng hoá trị giá 3 tỷ đồng trở lên; Thu lợi bất chính 1 tỷ đồng trở lên; Tái phạm nguy hiểm. Người phạm tội còn có thể bị phạt tiền từ 20 triệu đồng đến 200 triệu đồng, cẩm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 01 năm đến 05 năm; Còn đối với pháp nhân thương mại nếu có hành vi này thì mức sẽ sẽ lên đến 9 tỷ đồng. Pháp nhân thương mại còn có thể bị phạt tiền từ 100 triệu đồng đến 300 triệu đồng, cấm kinh doanh, cấm hoạt động trong một số lĩnh vực nhất định hoặc cấm huy động vốn từ 01 năm đến 03 năm.

Do vậy, đối với những có nhân, tổ chức có hành vi mua vét hàng hóa thuộc danh mục mặt hàng bình ổn giá hoặc thuộc danh mục hàng hóa được Nhà nước định giá nhằm bán lại để thu lợi bất chính thì hoàn toàn có thể bị xử lý về tội đầu cơ theo viện dẫn nêu trên.